bizde "enterasan fikir" cok, ama icraat derseniz hic
yok!
nacizane sahsima ait olan, asagida birkac ornegini sundugum
"zihnisinir proceleri" ..
1) "nasil batirdim"
iflas eden isadami - sohretini kaybedip yoksul dusen sporcu,
sanatci, vb - piyango zengini, vs sirayla programa konuk olur ve genclere
tecrubelerini aktarir, ki bu hem ilgi ceker hem de programa cikacak ozguvene
sahip, ve hayattan aldigi dersleri paylasmak isteyebilecek, ozellikle
kaybedecek birseyi kalmayanlardan, birileri mutlaka cikacaktir. ayriyeten, hem
programi zenginlestirmek ve hem de dolayli toplumsal faydayi artirmak, kalici
kilmak bakimindan program geliriyle belki bir vakif kurulabilir, bu vakfa
simdilik "iyi durumda" olanlar da bagis yapmaya tesvik edilir ve
allah gostermesin ilerde muhtac olurlarsa bir cesit sigorta gibi islev gorur,
lakin buna belki manevi sigorta denebilir, cunku yardim almak icin prim odeme
sarti yoktur, (oyle olsa zaten sigorta olurdu) sadece vakif adina bir heyet (ki
bu heyet, misal bagis yapan unlulerden olusturulabilir) kime nasil yardim
yapilacagina karar verebilir, vs...
malum ki mikrofonlar sadece guncel olarak yildizi parlamakta
olanlara uzatiliyor ve yildizi sonmus ve unutulmaya yuz tutmus olanlari ekrana
tasiyarak nostalji yaratmasiyla da konu program (adayi) ayrica ilgi cekme
potansiyeline sahip olacaktir (kanimca)...
2) "futbolmatik" ("yarisma - spor -
samata" kategorisi diyelim)
biraz pisirilip olgunlastirilmaya muhtac olmakla birlikte,
futbola en azindan taraftar olarak ilgi duyan genis kitleye, ridvan, tanju,
cuneyt, metin-ali-feyyaz, vb. faal olmayan sohretlerle birlikte futbol oynamak
gibi bir tutam heyecan verilerek, katilimci birseyler yapilabilir, soyle
ki;
misal penalti yarismalari sonunda
katilimcilardan elenerek secilenler, finalde eski sohretlerle futbol maci
yaparlar, yada penalti yerine katilimcilar bireysel degil, takim olarak
basvurur, bunlar kupa usulu elemeli maclar yaparak (bu halde de sahadaki
antrenorleri eski sohretler olursa ilginc olur), finale kalan takim yine eski
sohretlerden olusan takimla oynar, yada daha guzeli yarismacilarin
sohretlerle ayni takimda yan yana oynamasi daha ilginc olabilir, vs..
bu arada, basvuranlar hangi futbol takimini tutuyorsa, bu
baglamda ele alinabilir, misal fenerli katilimci gruplar ridvan'la, besiktasli
olanlar metin-ali-feyyaz'la irtibatlandirilir, ayrica "fenerium",
"kartal yuvasi", "gs-store" markalari da memnuniyetle
sponsor olabilir ve hatta (hic olmazsa idman sahalarini) bu amacla
kullandirabilirler, boylece 3 buyuklerin taraftari bu programi mahsuscuktan da
olsa derbi maci heyecani ile izlerler, vs...
3) "numarator" (!)
bu fikir bir toplam format projesi degil, yarisma programi
bazinda farkli amaclara uygulanabilecek, katilimci tespitine yonelik bir
genel yontemdir ve uzerinde fikir jimnastigi yapilabilir, ama yaptigim
sondajlara gore benzeri daha once denenmemis olup, bi tutarsa salgin olma
ihtimali bile mevcuttur (yine kanimca tabi). soyle ki;
malum bu tarz yarismalara katilmak eskiden telefonun basinda
saatlerce ugrasmayi gerektiriyordu, gunumuzde ise basvuru icin aramak cok kolay
ama bu da kucuk capli bir "yatirim" gerektiriyor ve tabi yapimci da
buradan gelir yaziyor. bu tespite ragmen ve bu geliri bilhassa feda ederek sunu
yapiyoruz;
yarismamiza katilim maliyetini, (para, zaman ve stres dahil)
sifira indiriyoruz ve boylece potansiyel katilimci sayisini yaklasik 50 milyon
insana cikariyoruz (bu rakam, ulke nufusunun, yasi musait olanlarini
"sallama" yontemiyle tahmin ederek tespit edilmistir).
nasil sifira indirdigimizi asagida aciklayacagim, ama eger
bunu yapabiliyorsak, programin ilgi cekme katsayisi ve potansiyel seyirci
kitlesi de tabi ki, mevcut genel-gecer yontem olan "belli bir maliyetle
katilma" secenegine karsi kiyaslanamayacak bir ustunluge sahip olacaktir.
diyelim ki bu yontemi "kim 500 milyar ister" tarzi
bir bilgi yarismasina, yada "var misin - yok musun" tarzi bir formata
uygulayacagiz.
maliyeti sifira indirmenin pratikteki anlami su demek;
bir kisi, hicbir yere hicbir basvuruda bulunmadigi halde,
bir gun birisi (misal acun bey!) kendisini telefonla rahatsiz edecek ve ona su
mujdeyi verecek; "sen su an yarismaci adayisin ve kabul edersen hemen
basliyoruz!"
peki aranacak kisi, yani yarismaci nasil tespit edilecek?
iste isin can alici kismi da burada;
canli yayinlanacak olan yarisma sahnesine kurulacak
"numarator" makinasi aranacak olan telefon numarasini tespit edecek,
misal trt de yayinlanan milli piyango cekilislerine benzer sekilde ustunde tek
haneli bir numara yazili toplardan tombala gibi secmece yontemiyle, yada
ustunde 0, 1, 2, 3....9 numaralar yazili olan "carkifelek" tarzi bir
disk cevrilmek suretiyle, vb. bir sekil secilerek, toplam 10 haneden olusan
telefon numarasinin her bir hanesi teker teker, heyecanla ve tadini cikararak
tespit edilecek, ki tercihen en sagdaki haneden baslanirsa daha faydali
olabilir, boylece yavas yavas sola dogru ilerleyerek, aranacak yarismacinin
hangi sehirde oturdugu yada hangi gsm operatorune ait oldugu da son asamada
olmak uzere ortaya cikacak ve boylece bu sahis aranacak!
kanaatimce bu yontemi kullanan bir program tsunami gibi
bir heyecan dalgasi yaratabilir, cunku karadenizli temel'in bir hikayesinde
oldugu gibi, hic milli piyango bileti almadigi halde, "aceba buyuk
ikramiye bana cikar mi" seklindeki bir cazibe, ister istemez bu tarz
yarismalara hayatinda hic basvurmayacak insanlari bile etkisi altina alabilir.
ustelik sadece insanlarin kendisi degil, numarasini ezbere bildigi yakinlari da
cabasi, yani "numarator" makinasi bir bir haneleri tespit ederken
bircok insan tatli heyecanlar yasayacak, inanmazsaniz matematikcilere sorun!
4, 5, 6. projeler; bilahare insalah....